In 2025 viert de Rooms-Katholieke Kerk een jubeljaar. Het thema van dit jaar is ‘Pelgrims van Hoop’, Voorafgaand aan het jubeljaar had het Vaticaan 2024 uitgeroepen tot jaar van gebed.
Elke 25 jaar wordt er in de Rooms-Katholieke Kerk een zogeheten Jubeljaar of Heilig Jaar gehouden. Dit is een oude traditie om schoon schip te maken en met nieuwe energie de toekomst tegemoet te gaan. Het laatste reguliere Heilig Jaar was het millenniumjaar 2000. Net als destijds heeft het Vaticaan als voorbereiding op dat Jubeljaar een thema voor het voorafgaande jaar vastgesteld. In 2024 was dat het gebed.
Inleiding tijdens de Eucharistieviering op zondag 26 januari 20254 in de Basiliek Oldenzaal
We zijn op deze derde zondag door het jaar samen om eucharistie te vieren, in de naam van de vader, de Zoon en de H. Geest, Amen.
Beste mensen, in het Evangelie van vandaag lezen we het verhaal dat Jezus in zijn geboortedorp Nazareth is en dat hij aldaar de Synagoge bezoekt en de kern van het geloof aanstipt wat mensen ten uitvoer mogen gaan brengen en waar hij ook aan mee wil werken en waar hij van zegt: laten we een Genadejaar afkondigen.
Beste mensen, dat Genadejaar, dat Jubeljaar dat Heilig jaar dat kennen we tot op de dag van vandaag. U weet, de Paus heeft met Kerstmis de Heilige deur van de Sint Pieter geopend om ook symbolisch dat Heilige jaar te openen. En dat Heilige jaar en de opdracht daartoe vanuit ons geloven om door die deur te gaan vanuit symbolische zin daar willen we ook proberen om daar vandaag bij stil te staan.
De preek
Beste mensen, het zal u niet ontgaan zijn dat onze Paus met Kerstmis het Heilig Jaar officieel heeft geopend door door de Heilige deur te gaan en hij heeft het Heilig Jaar het thema meegegeven, aan u en aan mij, om pelgrims van hoop te worden. U en ik leven in een ingewikkelde wereld maar wij worden opgeroepen signalen van Hoop, van Geloof, van Vertrouwen neer te durven zetten.
Een Jubeljaar, daar wordt ook over gesproken in het Evangelie van zojuist. Het Genadejaar.
Beste mensen, het Jubeljaar, het Heilige jaar, het Genadejaar dat heeft hele oude papieren. In het Oude Testament wordt er al gesproken over een Sabbatjaar, het zevende jaar, zoals ook de sabbat op de zevende dag valt en dat is de rustdag en er wordt dan gevraagd om heel uitdrukkelijk in de richting van mensen dat je de akkers, in het zevende jaar bijvoorbeeld, braak laat liggen. Dat je de wijngaard dan niet snoeit en zeven keer zeven plus 1, het jaar wat daarop volgt, noemen we het Heilige jaar, het Jubeljaar, het Genadejaar en dat is een jaar om opnieuw te willen beginnen.
Eigenlijk weer van nul af aan weer te willen beginnen en ook slaven bijvoorbeeld vrij te laten. De gronden, die sommigen hadden verworven, weer eerlijk te verdelen onder een ieder. Opdat mensen een nieuwe start zouden kunnen maken. Een jubeljaar, een Genadejaar, een Heilig jaar.
Beste mensen, ook in de Katholieke traditie is dat al heel oud. Het is dit jaar precies, ik heb het nog even opgezocht, 725 jaar geleden dat in het jaar 1300 de Paus Bonifatius VIII, het eerste Heilige jaar afkondigde. Dat Heilige jaar, dat zal, was dat toen één keer in de 50 jaar, toen werd het één keer in de 33 jaar, de leeftijd van Jezus, en het is ook nu teruggebracht naar één keer in de 25 jaar en bij bijzondere gelegenheden wordt het ook nog wel eens afgekondigd. Een Heilig jaar, een Jubeljaar is een aansporing, ook dit jaar heel uitdrukkelijk, om naar de Sint Pieter te gaan om door de Heilig deur de kerk te betreden. Kan ook op andere plaatsen. En het is natuurlijk een symbolische handeling waarin je eigenlijk zegt van: ik wil zelf in mijn leven tot inkeer proberen te komen, ik wil zelf in mijn leven weer proberen in de fundamenten van het Geloof te gaan staan en wat dat geloof van mij vraagt. Daar gaat een Heilig jaar over om tot nieuwe heelheid gebracht te worden, opdat wij mensen zijn die vanuit het Geloof, Hoop en vertrouwen weer de wereld in kunnen brengen. Pelgrims van hoop, daartoe worden wij aangespoord.
Prachtig dat dit Genadejaar, waarover in het Evangelie gesproken wordt, verbonden wordt met de eerste lezing vanuit Nehemia. Nehemia, dat was een gouverneur. We mogen weten, het volk van Israël was in de zesde eeuw in ballingschap gevoerd naar Babylon en in de vijfde, vierde eeuw kregen ze toestemming om terug te gaan naar hun eigen land. Daar werd Jerusalem weer opgebouwd, de muren opgericht, de Tempel opnieuw een gezicht gegeven en daar wordt de wet van Mozes voorgelezen door Esra, en dat is een Schriftgeleerde, dat is een priester.
Beste mensen, de wet van Mozes, vaker dan eens is het op deze plaats ook aan de orde geweest dat er 613 geboden en verboden in de Thora staan. Niet om u en mij onder de duim te houden maar dat het leven onderling niet in de knel komt, en dat mensen, vooral de zwakkeren, beschermd worden. 248 geboden, zoals er wordt geteld, dat zou karraderen met de 248 beenderen die wij in ons lichaam kennen, grotere en kleinere beenderen, ik heb ze niet nageteld, en 365 verboden, voor elke dag van het jaar één, opdat leven voor mensen beschermd wordt en mogelijk blijft opdat mensen in harmonie kunnen leven en een relatie naar God kunnen opbouwen. Een Heilig jaar, een Genadejaar, een Jubeljaar, omdat wij pelgrims van hoop, ook in ingewikkelde tijden, die de onze zijn, naar voren weten te schuiven.
Kijk hier voor de lezingen van die dag
Onderstaand de inleiding en de preek in beeld